Ongirvənkəlik (köhnəlmiş) sifəti və isimi olan bir söz olub, əsasən orta əsr Azərbaycan ədəbiyyatı və yazılı mənbələrində rast gəlinir. İzahı sadəcə "on girvənkə ağırlığında olan" kimi verilsə də, daha geniş və dəqiq bir izah tələb edir.
Sifət kimi: Ongirvənkəlik, əşyanın çəkisinə aid olaraq, onun on girvənkəyə bərabər olduğunu bildirir. Burada "girvənkə" çəki vahidi olub, tarixi kontekstə görə dəyişən bir miqdarı ifadə edir. Belə ki, müxtəlif dövrlərdə və bölgələrdə girvənkənin ağırlığı fərqli ola bilər. Bu səbəbdən, "ongirvənkəlik" sözünün dəqiq ağırlığını müəyyənləşdirmək üçün mənbənin tarixi və coğrafi kontekstini nəzərə almaq lazımdır. Məsələn, "ongirvənkəlik daş" ifadəsi on girvənkə ağırlığında olan bir daşı təsvir edir. Ancaq bu daşın konkret ağırlığı, sözün işləndiyi mətnin tarixi və coğrafi məlumatlarına əsasən müəyyən edilməlidir.
İsim kimi: Ongirvənkəlik, "on girvənkə ağırlığında olan çəki daşı" mənasında işlənə bilər. Bu halda, söz konkret bir çəki vahidini ifadə edən bir isim funksiyası daşıyır. Yəni, “ongirvənkəlik” öz-özlüyündə bir çəki vahidi olaraq nəzərdən keçirilə bilər. Məsələn, "Təmizlənməmiş qızılı ongirvənkəliklə ölçdülər" cümləsində "ongirvənkəlik" on girvənkəlik ağırlığa malik olan bir çəki daşı və ya çəki sistemi kimi başa düşülür.
Etimologiya: Söz "on" say ədədi, "girvənkə" isə çəki vahidi olan köklərdən əmələ gəlmiş bir birləşmədir. Köhnəlmiş söz olmasına baxmayaraq, tarixi mənbələri öyrənərkən bu sözün dəqiq mənasının başa düşülməsi üçün tarixi kontekst əsas rol oynayır.
Müasir dilə uyğunlaşdırma: Müasir Azərbaycan dilində bu sözün əvəzinə "on girvənkəlik" ifadəsi və ya konkret çəki vahidi (məsələn, qramlar, kq) göstərilməklə daha dəqiq ifadə seçilməlidir.