Parodiya (yun. parodia – yanında oxumaq, təqlid etmək) satirik ədəbiyyatın mühüm janrlarından biridir. Əsas mahiyyəti, mövcud bir ədəbi əsərin, ədəbi cərəyanın, janrın, hətta konkret bir yazıçı üslubunun və ya əsərin tərkib hissələrinin məsxərəli, karikaturavari təqlididir. Bu təqlid, həm məzmun, həm də forma baxımından orijinal əsəri əks etdirərək, onu müəyyən bir məqsədlə – əsasən də tənqidi və ya satirik bir nəticə əldə etmək üçün – deformasiya edir.
Parodiyanın əsas xüsusiyyəti orijinal əsərin tanınmasıdır. Oxucu, parodiya yazılan əsəri bilsə də, bilməsə də, parodistin orijinal əsərə istinad etdiyini, onun üslub xüsusiyyətlərini, obrazlarını, motivlərini, dilini, kompozisiya quruluşunu təqlid etdiyini aydın şəkildə hiss edir. Bu təqlid dəqiq olmamalı, əksinə, həddini aşan və buna görə də gülməli olan bir təhrif əsasında qurulmalıdır. Parodiyanın məqsədi orijinal əsəri tərifləmək yox, onu tənqid etmək, məsxərəyə qoymaq, çatışmayan cəhətlərini vurğulamaq və bununla da müəllifin özünəməxsus fikirini ifadə etməkdir.
Parodiya müxtəlif ədəbi formalarda – şeir, nəsr, dram, hətta musiqi əsərləri şəklində yaradıla bilər. Parodiya yazmaq yüksək sənətkarlıq tələb edir, çünki həm orijinal əsərin mahiyyətini dərk etmək, həm də onu bacarıqla təhrif edərək öz məqsədinə çatmaq bacarığı tələb olunur. Uğurlu parodiya həm əsərin orijinalına istinadi ilə, həm də özünün ədəbi keyfiyyəti ilə seçilir. Zəif yazılmış parodiya isə orijinal əsərə zərər vurmaq əvəzinə, özünün sənətsizliyi ilə diqqəti özünə çəkir və məqsədinə çatmaz.
Parodiyanın işlənmə üsulları çox müxtəlifdir. Məsələn, orijinal əsərin süjetinin dəyişdirilməsi, obrazların karikaturavari təsviri, dil üslubunun parodiya edilməsi, kompozisiya quruluşunun dəyişdirilməsi, orijinal əsərin məzmununun parodiya edilməsi və s. Bu üsullar parodiyanın məqsədindən və müəllifin yaradıcılıq üslubundan asılı olaraq müxtəlif şəkildə istifadə edilə bilər.
Misal olaraq, klassik ədəbiyyatda çoxlu sayda parodiya nümunələri mövcuddur. Müasir ədəbiyyatda da parodiya janrı öz aktual təsirini saxlayır və müxtəlif formalarda tətbiq olunur. Parodiya, ədəbiyyatda satira vasitəsi kimi geniş yayılmışdır və müəlliflərə öz fikirlərini sərbəst və yaradıcı şəkildə ifadə etməyə imkan verir.