izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Pudluq sözü köhnəlmiş olsa da, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında özünəməxsus yer tutur. Əsasən iki əsas mənası vardır:

1. Çəki vahidi olaraq pudluq: Bu mənada pudluq, 16 kq (dəqiq desək, 16,38 kq) ağırlığında olan bir çəki daşı və ya standart ağırlıq ölçüsünü bildirir. “Pudluğu tərəziyə qoymaq” ifadəsi kimi nümunələrdə gördüyümüz kimi, pudluq əşyanın çəkisini ölçmək üçün istifadə olunan bir vasitə kimi təsvir edilir. Tarixi kontekstdə, ticarət, kənd təsərrüfatı və s. sahələrdə geniş istifadə edilmiş bir vahid idi. Bu mənada, “pudluq” sözü "çəki", "ağırlıq ölçüsü" kimi sözlərlə sinonim ola bilər, lakin konkret olaraq 16 kq-lıq standartı ifadə etməsi ilə fərqlənir.

2. Miqdar göstəricisi olaraq pudluq: Bu isə daha geniş və məcazi mənada istifadəsidir. Saylardan sonra işləndiyi zaman, bir əşyanın və ya maddənin neçə pud ağırlığında olduğunu bildirir. Məsələn, "on pudluq buğda" ifadəsi on pud ağırlığında buğdanı ifadə edir. Bu mənada, "pudluq" sözü, "pud ağırlığında", "pudluq miqdarda" kimi ifadələrlə əvəz edilə bilər. Lakin, birbaşa "on pud" deyilməklə müqayisədə, "on pudluq" ifadəsi daha qədim və ədəbi üsluba aiddir.

Etimalogiyası: Pudluq sözü, "pud" sözündən törəmişdir. "Pud" sözü isə rus dilindən keçmişdir və kökən olaraq qədim slavyan dillərinə aiddir. "Pudluq" sözünün "-luq" şəkilçisi ismi sifətə çevirir və miqdar, keyfiyyət və ya əlamət bildirən mənaları ifadə edir.

Müasir istifadəsi: Hal-hazırda "pudluq" sözü gündəlik danışıqda az istifadə olunur və ədəbiyyatda, tarixi kontekstdə işlənir. Ancaq tarixi mətnləri, ədəbi əsərləri başa düşmək üçün bu sözün mənasını bilmək vacibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz