Sadəlövhcəsinə

izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sadəlövhcəsinə sözü, Azərbaycan dilində zərf kimi işlənən bir söz birləşməsidir. Əsasən, sadəlövh bir insanın davranış və düşüncə tərzini ifadə edir. Yəni, təcrübəsizliyə, düşüncənin dərinliyinin olmamasına, aldanma meylinə və ya gerçəkliyi anlama bacarığının zəifliyinə işarə edir. Söz birləşməsinin mənası, "sadəlövh adam kimi", "avamcasına", "cahilcəsinə" və "sadədilliklə" ifadələrinə uyğundur, lakin bunlardan bir qədər fərqlənir. "Sadəlövhcəsinə" daha çox bir fəaliyyətin, hərəkatın və ya ifadənin sadəlövh bir şəxsə məxsus olduğunu vurğulayır.

“Avamcasına” və "cahilcəsinə" sözləri ilə müqayisədə "sadəlövhcəsinə" mənfi bir konnotasiya daşımasa da, hərəkətin ya da ifadənin naivlikdən irəli gəldiyini və bəlkə də mənfi nəticələrə gətirib çıxaracağını əks etdirə bilər. "Sadədilliklə" isə hərəkətin yaxşı niyyətdən qaynaqlandığını önə çəkir, halbuki "sadəlövhcəsinə"də bu vurğu azdır və hərəkətin nəticələrinə daha çox diqqət yönəldilir.

Misal olaraq, "Lalə qonşusunun sadəlövhcəsinə dediyi bu sözləri bəyənmədi" cümləsində, Lalənin qonşusunun sözlərinin sadəlövh, düşünmədən söyləndiyini, bu səbəbdən də Lalənin onları bəyənmədiyini ifadə edir. Bu cümlədə "sadəlövhcəsinə"nin əsas vurğu "sadəlövh"lükdə deyil, bu sadəlövh davranışın nəticəsində ortaya çıxan mənfi qəbulda olur. Başqa bir nümunə olaraq, "O, sadəlövhcəsinə hər şeyə inanırdı" cümləsində şəxsin hər şeyə inanmasının səbəbi sadəlövh olmasıdır və bu inancın mənfi nəticələrə gətirib çıxarması ehtimalı yüksəkdir.

Sözün etimologiyasına baxdıqda, "sadəlövh" sözünün "sadə" və "lövh" sözlərinin birləşməsindən əmələ gəldiyi görünür. "Sadə" sözü, "sadəlik" mənasını daşıyır, "lövh" sözü isə köhnə Azərbaycan dilində "qəlb, ruh" mənasında işlənmişdir. Beləliklə, "sadəlövh" sözü "sadə qəlbli" kimi izah edilə bilər. "-cəsinə" isə zərf şəkilçisidir və hərəkətin necə yerinə yetirildiyini göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz