izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Söhbətcil sifəti, əsasən, insanlara tətbiq olunan bir keyfiyyət bildirir və söhbət etməyi sevən, bu sevgini həm miqdar, həm də keyfiyyət baxımından təzahür etdirən şəxsiyyəti ifadə edir. Yalnız söhbət etməyi sevmək deyil, həm də maraqlı, mənalı, bəzən də əyləncəli söhbətlər qurmağı bacaran şəxsi xarakterizə edir. Söhbətcil insan, həmsöhbəti ilə asanlıqla əlaqə qura bilir, fikirlərini aydın və cəlbedici şəkildə ifadə edir, dinləməyi bacarır və söhbəti davam etdirmək üçün yeni mövzular tapmaqda məharətlidir. Bu mənada, söhbətcillik sadəcə danışqanlıqdan fərqlənir; danışqanlıqda məzmun və keyfiyyət ön plana çəkilməsə də, söhbətcilikdə bu iki amil vacibdir.

Söhbətcil sözünün etimologiyasına nəzər salsaq, "söhbət" və "-cil" şəkilçilərindən təşkil olunduğunu görərik. "Söhbət" sözü ərəb mənşəlidir və əsasən iki və ya daha çox insan arasında fikir mübadiləsi, danışıq mənasını verir. "-cil" şəkilçisi isə "məhəbbət" mənasını ifadə edir və əsas sözə "sevən", "meylli" mənası qatır. Beləliklə, söhbətcil sözü etimoloji olaraq "söhbət etməyi sevən" mənasını tam əks etdirir.

Söhbətcil sözü müxtəlif kontekstlərdə fərqli çalarlarla işlənə bilər. Məsələn, "Söhbətcil bir dostum var" cümləsində müsbət bir keyfiyyət olaraq qəbul edilir, söhbəti xoş və əyləncəli edən bir insanı xarakterizə edir. Lakin, "O, çox söhbətcil idi, hər kəsin danışmasına mane olurdu" cümləsində isə söhbətcillik mənfi bir xüsusiyyətə çevrilir və həddindən artıq danışqanlıq, həmsöhbətin danışmasına mane olmaq kimi anlaşılır. Beləliklə, söhbətcil sözünün konnotasiyası kontekstdən asılı olaraq müsbət və ya mənfi ola bilər.

Misal olaraq verilən "[Məşədi Səttar] bir söhbətcil arif adam idi" cümləsində "söhbətcil" sözü Məşədi Səttarı müsbət şəkildə xarakterizə edir. Arif olmasının yanaşı, maraqlı və mənalı söhbətlər aparmaq bacarığını da vurğulayır. Bu, söhbətcil sözünün həm miqdar, həm də keyfiyyət baxımından müsbət yüklənmiş işlənməsinə əyani bir nümunədir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz