izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Şad-xürrəm sözü fars və ərəb mənşəli olub, "çox şad, kefi kök, sevinc içərisində olan" mənasını verir. Sifət və zərf kimi işlənən bu söz, dərin sevinc və xoşbəxtlik hissi ilə dolu bir vəziyyəti ifadə edir. Sadəcə "şad" sözündən daha güclü bir ifadədir, insanın daxili sevincini və coşğunu daha dolğun şəkildə əks etdirir. "Şad" sözü daha ümumi bir sevinci, "xürrəm" isə bu sevincin tamlığını, davamlılığını və tükənməzliyini vurğulayır. Beləliklə, "şad-xürrəm" sözü, sadecə səthi bir sevinci yox, dərin bir xoşbəxtlik və qanelik halını ifadə edir.

Misal üçün, "O, şad-xürrəm idi" cümlesində şəxsin sadəcə sevincli deyil, tam mənada xoşbəxt və qane olduğu bildirilir. "Şad-xürrəm günlər keçirirdi" cümlesində isə şəxsin uzun müddət sevinc və xoşbəxtlik içərisində yaşadığı vurğulanır. Sözün zərf kimi işlənməsinə nümunə olarak "O, şad-xürrəm oynayırdı" cümlesini göstərmək olar. Bu cümle şəxsin oynayarkən çox sevincli və coşqun olduğunu bildirir.

Etimoloji baxımdan, "şad" sözünün kökü qədim türk dillərinə dayanır və sevinc, şənlik mənasını verir. "Xürrəm" isə farsca "xurram" sözündəndir və "şad", "xoşbəxt", "bəxtəvər" mənalarına malikdir. İki sözün birləşməsi isə mənanın daha da gücləndirilməsinə və tam bir sevinc vəziyyətinin ifadə olunmasına xidmət edir. Beləliklə, "şad-xürrəm" sözü Azərbaycan ədəbi dilinin zəngin leksikasının tərkib hissəsi olaraq qalır və müxtəlif kontekstlərdə ədəbi əsərlərdə və gündəlik danışıqda geniş işlənir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz