izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Şaraqqıltı sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "şaqqıltı" kimi sadəcə sinonim olaraq verilsə də, daha geniş və dəqiq bir izah tələb edir. Əslində, "şaqqıltı"dan fərqli olaraq, "şaraqqıltı" sözü daha çox səsin güclülüyünü, davamlılığını və bir qədər də səs mənbəyinin böyüklüyünü və ya çoxluğunu ifadə edir. "Şaqqıltı" daha çox qısa və kəskin bir səsi ifadə edərkən, "şaraqqıltı" daha uzunmüddətli, daha gür və çoxlu səs mənbəyindən qaynaqlanan bir səsi təsvir edir. Məsələn, qırıq şüşənin yerə düşüb dağılması "şaqqıltı" yarada bilər, amma bir çox insanın bir yerdə qışqırması və ya daşların bir-birinə çırpılması "şaraqqıltı" yaradır. Sözün kökünün "şar" felindən gəldiyi ehtimal olunur və bu felin "çox olmaq, coşmaq, sürətlə artmaq" kimi mənaları sözün mənasını daha aydınlaşdırır.

Misal olaraq, verilən cümlədəki "çaxmaq şaqqıltısını eşidib dinləndi" ifadəsini "çaxmaq şaraqqıltısını eşidib dinləndi" şəklində də işlətmək olar, lakin burada bir qədər fərq olacaqdır. "Şaqqıltı" çaxmaqdan çıxan qısa və kəskin səsi ifadə edərkən, "şaraqqıltı" çaxmaqların ardıcıl və güclü bir səs salmasını ifadə edə bilər. Məsələn, bir neçə çaxmaq ard-arda çaxdıqda yaranan səsi "şaraqqıltı" ilə ifadə etmək daha münasibdir.

Digər nümunələr:

  • Yağış damcılarının damda yaratdığı şaraqqıltı.
  • Qar fırtınasının yaratdığı şaraqqıltı evdəki hər şeyi titrədirdi.
  • Əsgərlərin ayaq səslərinin yaratdığı şaraqqıltı uzaqdan eşidilirdi.
  • Xalqın coşğulu təzahürləri meydanda böyük bir şaraqqıltı yaratdı.

Beləliklə, "şaraqqıltı" sözü, sadəcə "şaqqıltı"nın sinonimi deyil, daha geniş bir məna çalarını özündə əks etdirən və konkret situasiyalarda daha uyğun istifadə oluna bilən bir sözdür. Onun mənası, səsin gücü, davamlılığı və mənbəyinin çoxluğu ilə müəyyən edilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz