Tərgitmək felinin Azərbaycan dilindəki əsas mənası, adət etdirilmiş zərərli və ya pis bir vərdişdən, davranışdan tamamilə əl çəkmək, onu buraxmaq, bir daha etməmək deməkdir. Bu, sadəcə olaraq bir işin dayandırılması deyil, həm də həmin işə qarşı qətiyyətli bir qərarın verilməsi və onun təkrarlanmaması üçün ciddi səy göstərilməsini ifadə edir. Məsələn, "içkini tərgitmək" ifadəsi içki qəbul etməkdən birdəfəlik imtina etməyi, "papiros tərgitmək" isə siqaret çəkməyi tamamilə dayandırmağı bildirir.
Etimoloji baxımdan, "tərgitmək" fəli "tərk etmək" felindən törəmişdir və onun gücləndirilmiş, daha qətiyyətli bir formasıdır. Sadəcə "tərk etmək" müvəqqəti bir dayandırmanı, "tərgitmək" isə daha qətiyyətli, dönməz bir qərarı ifadə edir. "Tərk etmək" daha geniş bir mənaya malikdir və müxtəlif kontekstlərdə (məsələn, bir yeri, bir insanı tərk etmək) istifadə oluna bilər, halbuki "tərgitmək" əsasən pis vərdişlərdən, zərərli adətlərdən imtina etmək mənasında işlənir.
Cümlə içərisində "tərgitmək" felinin istifadəsi nümunələri aşağıdakılar ola bilər:
- O, uzun illərdir davam etdirdiyi qumar oyununu tərgitdi.
- Sağlamlığı üçün çox əziyyət çəkən dostum nəhayət, siqaret çəkməyi tərgitdi.
- Həkimin tövsiyəsindən sonra, o, şirin qidaları tamamilə tərgitdi.
- Pis vərdişləri tərgitmək insanın həm fiziki, həm də mənəvi sağlamlığı üçün çox vacibdir.
Göründüyü kimi, "tərgitmək" felinin mənası kontekstdən asılı olaraq bir qədər dəyişə bilsə də, əsas mənası pis və ya zərərli adətlərdən qətiyyətli şəkildə imtina etməkdir.