izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Toros sözü Azərbaycan dilində əsasən dəniz, çay və göllərdə müşahidə olunan buz parçaları yığınının adlandırılması üçün işlədilir. Lüğətlərdə verilən qısa izah, bu hadisənin mahiyyətini tam əks etdirmir. Daha dəqiq bir tərif vermək üçün, torosu "dəniz, çay və ya göl səthində sürüşən və bir-birinə çarpan müxtəlif ölçülü buz parçalarının yığımı" kimi təsvir etmək olar.

Torosların əmələ gəlməsi, əsasən, hava temperaturunun aşağı düşməsi nəticəsində suyun donması ilə bağlıdır. Donma prosesi göl, çay və ya dəniz səthindən başlayır və küləyin təsiri ilə buz parçaları bir-birindən ayrılaraq, müxtəlif istiqamətlərdə hərəkət edir və bir araya yığılır. Torosların ölçüsü və sıxlığı, suyun temperaturu, küləyin gücü və müddəti kimi amillərdən asılıdır. Kiçik və nazik buz parçalarından ibarət olan toroslar, böyük və qalın buz təpələrinə çevrilə bilər. Həmçinin, torusun formasının müxtəlif olması da qeyd edilməlidir: bəzən düzən, bəzən isə qeyri-bərabər, yüksək və aşağı hissələrdən ibarət ola bilər.

Sözün etimologiyasına gəldikdə, "toros" sözünün mənşəyi hələ də tam aydın deyil. Ancaq, türkcədəki "tor" (torpaq, səth) və ya "təpə" kimi sözlərlə əlaqəli ola bilər. Buz parçalarının bir araya yığılması nəticəsində yaranan ərazinin təpəli, qeyri-bərabər səthini xatırlatması sözün mənasına müəyyən dərəcədə uyğun gəlir. Elmi terminologiyada daha çox "buz sahəsi" və ya "buz yığını" kimi ifadələr istifadə olunsa da, "toros" sözü xalq arasında geniş yayılmış və bu təbii hadisəni ifadə etmək üçün daha çox emosional yüklənmiş bir sözdür.

Cümlə içərisində istifadə nümunələri:

  • Gölün səthini böyük bir toros örtmüşdü.
  • Külək gücləndi və toros parçalanmağa başladı.
  • Balıqçılar toros arasından keçməkdə çətinlik çəkirdi.
  • Qışın sərt keçməsi nəticəsində çayda nəhəng bir toros əmələ gəlmişdi.
Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz