izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Tuman sözü Azərbaycan dilində qadın geyimini ifadə edən bir termindir. Lüğətlərdə sadəcə "beldən aşağı qadın geyimi və ya qadın paltarının həmin hissəsi" kimi tərif olunsa da, bu izah tam və dəqiq deyildir. Tuman, əslində, daha çox xüsusi bir geyim parçasını, ümumi "ətək" anlayışından fərqlənən bir növü təmsil edir.

Tarixi kontekstə nəzər saldıqda, tumanın ənənəvi Azərbaycan qadın geyimində xüsusi bir yeri olduğu aşkar olur. O, adətən, uzun, geniş və əsasən yalnız alt paltarının üzərində geyilən bir parça idi. Materiallarına görə fərqlənə bilsə də, əsas xüsusiyyəti uzunluğu və bədəni tam örtdüyü idi. Bu baxımdan, sadəcə "ətək" sözü ilə əvəz edilməsi onun spesifik xüsusiyyətlərini tam əks etdirmir.

Tumanın "ətək"dən fərqləndirən əsas cəhətlərindən biri də onun daha çox ev geyimi olmasıdır. Xarici geyimlərdə (məsələn, çuxa, köynək və s.) istifadə olunan ətəklərdən fərqli olaraq, tuman əsasən evdə, rahat həyatda geyilən bir parça idi. Bu, onun material seçiminə də təsir edirdi. Daha çox rahat və evdə geyim üçün uyğun olan parça növləri tumanın hazırlanmasında istifadə olunardı.

Cümlədəki nümunədə ("Sənəm … koftasının ətəyini tumanının altına salmışdı") tumanın üst geyimlərin altına geyilən bir alt paltar parçası olduğu aydın görünür. Bu cümlə tumanın yalnız beldən aşağı olan hissəsini deyil, həm də onun daha geniş, bədəni örtdüyü xüsusiyyətini vurğulayır.

Qısacası, "tuman" sözü sadəcə "beldən aşağı qadın geyimi" ilə məhdudlaşdırıla bilməz. O, Azərbaycanın ənənəvi qadın geyim mədəniyyətinin ayrılmaz bir hissəsi olan, özünəməxsus xüsusiyyətləri olan spesifik bir geyim parçasıdır. Daha dəqiq ifadə etmək üçün, onun uzunluğu, materialı və geyim məqsədini də nəzərə almaq lazımdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz