izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sözün əsas mənası "fərz edək ki", "deyək ki", "təsəvvür edək ki" kimi ehtimal ifadə etməkdir. Lüğətlərdə "tutaq ki" ifadəsi, bir hadisənin və ya vəziyyətin mümkünlüyünü göstərmək üçün istifadə edilən bir əlaqəli söz birləşməsi olaraq təqdim olunsa da, onun daha dəqiq mənasını anlamaq üçün kontekstdən istifadə etmək lazımdır. "Tutaq ki" ifadəsi müəyyən bir ehtimalı təsvir etmək üçün istifadə olunur, amma bu, həmin ehtimalın reallaşacağının qarantı deyil.

Mənşəcə "tutmaq" fellə əlaqəlidir. "Tutmaq" feli çoxmənalıdır; əşyaları ələ almaq, tutub saxlamaq, qavramaq mənalarında işlənir. "Tutaq ki"də isə "tutmaq" feli "qəbul etmək", "fərz etmək", "təsəvvür etmək" mənalarında istifadə olunur. Beləliklə, "tutaq ki" ifadəsi bir ehtimalı, bir fərziyyəni qəbul etmək, onu müvəqqəti olaraq doğru hesab etmək mənasını verir.

Cümlədəki işlənməsinə baxaq: "[Məmmədhəsən əmi Məşədi Oruca:] İndi mən gedib, tutaq, ziyarət edib gəlmişəm evimə, sən nə deyirsən, gəlməzsən mənin görüşümə?…" Bu cümlədə "tutaq ki" ifadəsi Məmmədhəsən əminin Məşədi Orucun reaksiyasını bilmək üçün istifadə etdiyi hipotetik bir vəziyyəti təsvir edir. O, ziyarətə getmə ehtimalını irəli sürərək, əgər belə bir şey baş vermiş olsaydı, Məşədi Orucun reaksiyasının necə olacağını soruşur. Yəni burada reallaşmamış, amma mümkün olan bir hadisənin təsviri verilir.

Qısaca desək, "tutaq ki" ifadəsi, dinləyicinin və ya oxucunun müəyyən bir fərziyyəni qəbul etməsini tələb edən, ehtimal, fərziyyə, hipotetik vəziyyət ifadə edən bir əlaqəli söz birləşməsidir. Onun mənası həmişə kontekstdən asılıdır və konkret cümlədə nə dərəcədə ehtimalın yüksək, ya da aşağı olduğunu ifadə etmir. Sadəcə, müəyyən bir ehtimalın müzakirə üçün əsas kimi qəbul edilməsini təklif edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz