izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Tutu sözünün Azərbaycan dilindəki mənası və işlənmə üsulları olduqca zəngindir və yalnız "tutuquşu" ilə əlaqələndirilməsi qeyri-kafidir. Lüğətlərdə verilən mənalarının genişləndirilməsi və dəqiqləşdirilməsi vacibdir.

1. Tutuquşu ilə əlaqəli məna: Bu mənada "tutu" sözü əsasən uşaq dilində və ya tutuquşunun səsini təqlid edən bir ifadə olaraq işlənir. Yəni, tutuquşunun səsini təsvir etmək üçün istifadə olunur. Misal olaraq, şeirdə göstərilən "Hər tərəfdə tutu, qumru; Coşur, oxur indən belə" misrasında qumru ilə yanaşı, tutuquşunun da səs-küyünün təsviri verilmişdir. Bu istifadə, sözün onomatopoeik (səs təqlidi) xüsusiyyətini ön plana çıxarır.

2. Məcazi məna: Lüğətdə yalnız "2. məc" qeyd olunub. Lakin bu məcazi mənanın nə olduğunu bilmirik. Əgər əlavə məlumat vermək mümkün deyilsə, bu məcazi mənanı aydınlaşdırmaq üçün daha geniş araşdırma aparmaq lazımdır. Bu, sözün ədəbiyyatda, xalq yaradıcılığında və gündəlik danışıqda necə işləndiyinə bağlıdır. Mümkün məcazi mənalar arasında aşağıdakılar ola bilər:

* Təkrarlanan, davamlı bir səs: Tutuquşunun təkrarlanan səslərinə bənzəyən istənilən növ davamlı səs (məsələn, yağışın səsi, maşınların səsi və s.) üçün istifadə oluna bilər. * Qarışıq, anlaşılmaz danışıq: Tutuquşunun təkrarladığı sözlərin mənasını anlamadığımız kimi, "tutu" sözü anlaşılmaz, mənasız danışığı ifadə etmək üçün də istifadə oluna bilər. * Çoxluq, bolluq: "Hər tərəfdə tutu" ifadəsi, tutuquşuların çoxluğunu ifadə etdiyi kimi, digər şeylərin çoxluğunu da ifadə edə bilər. Məsələn, "Hər tərəfdə tutu adam var idi" kimi.

Sözün etimologiyası: "Tutu" sözünün etimologiyası haqqında daha ətraflı məlumat lazımdır. Bu, sözün mənşəyini, tarixi inkişafını və digər dillərlə əlaqəsini aydınlaşdıracaqdır. Türk dilləri ailəsindəki qohum sözlərin araşdırılması sözün mənasını daha dəqiq təyin etməyə kömək edə bilər.

Qısa yekun: "Tutu" sözünün mənası yalnız tutuquşu ilə əlaqələndirilməməlidir. Onun məcazi mənaları və etimologiyası daha geniş araşdırılmalı və lüğətlərə əlavə edilməlidir. Bu, sözün daha tam və dəqiq təsvirini vermək üçün vacibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz