Vaizlik (is. din.) – Vaizin peşəsi, vəzifəsi, dini mərasimlər zamanı xütbə oxumaq, camaata dini təlimlər öyrətmək fəaliyyəti. "Vaizlik" sözü, öz əsasında "vaiz" sözündən törəmişdir. "Vaiz" ərəb mənşəli olub, "nəsihət edən", "təbliğ edən", "xütbə oxuyan" mənalarını verir. Beləliklə, "vaizlik" sözü, vaizin yerinə yetirdiyi dini vəzifənin ümumi adı olaraq, dini nitqlər söyləmək, camaatı maarifləndirmək, onlara Allahın kəlamını çatdırmaq, əxlaqi dəyərləri təbliğ etmək fəaliyyətini əhatə edir.
Misal olaraq, verilən cümlədə ("Xəlil orucluqda vaizlik, məhərrəmlikdə rövzəxanlıq edər, başqa bir mollanın kəndə gəlməsini istəməzdi") "vaizlik" sözü, Xəlilin orucluq ayında camaata dini mövzuda xütbələr söyləyərək, peşəsini icra etdiyini göstərir. Bu cümlədə "vaizlik" sözü Xəlilin dini fəaliyyətinin bir hissəsini, konkret olaraq orucluq ayında etdiyi işini ifadə edir. "Molla" sözü isə, ümumilikdə, dini elmləri öyrənmiş, din xadimi olan şəxsi bildirir. "Vaizlik" sözünün "molla" sözü ilə əlaqəsi, hər iki sözün dini sahəyə aid olmasıdır, lakin "vaizlik" konkret bir fəaliyyəti, "molla" isə daha geniş mənada bir peşəni ifadə edir.
Digər cümlələrdə "vaizlik" sözü müxtəlif kontekstlərdə işlənə bilər. Məsələn:
- Onun uzun illər davam edən vaizliyi camaat tərəfindən yüksək qiymətləndirilirdi. (Burada "vaizlik" sözü uzun müddətli fəaliyyəti və onun nəticəsini ifadə edir.)
- Gənc vaizin ilk vaizliyi olduqca təsirli idi. (Burada "vaizlik" sözü ilk xütbə və ya dini tədbirdə çıxış etmə fəaliyyətini bildirir.)
- Vaizlik həm məsuliyyətli, həm də şərəfli bir peşədir. (Burada "vaizlik" sözü bir peşə kimi təqdim olunur və onun xüsusiyyətləri vurğulanır.)
Beləliklə, "vaizlik" sözü, vaizin dini təlimləri təbliğ etmə, camaata nəsihət vermə, xütbələr söyləmə fəaliyyətini ifadə edən bir termindir. Kontekstdən asılı olaraq, həm bir fəaliyyətin özünü, həm də bu fəaliyyətin müddətini, keyfiyyətini və əhəmiyyətini ifadə edə bilər.