Vayıltı sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir sözdür və əsasən kədər, acı, ağrı və ya dəhşət hisslərini ifadə edən səsləri bildirir. Lüğətlərdə sadəcə "vay səsi, ax-uf səsi, inilti səsi" kimi təriflənməsi, sözün ifadə etdiyi emosional çalarların tamlığını əks etdirmir.
Etimalogiyasına nəzər salsaq, "vay" özü də bir ünlem olub, kədər, ağrı və ya təəccüb ifadə edir. "Vayıltı" isə bu "vay" səsinin təkrarlanması və ya uzadılması ilə yaranmış bir törəmədir. Beləliklə, "vağıltı" sadəcə bir səs deyil, bu səsin ifadə etdiyi duyğuların intensivliyini və davamlılığını göstərir. Məsələn, "vay" birdəfəlik bir ifadə ikən, "vağıltı" uzun müddət davam edən, təkrarlanan bir kədər ifadəsini bildirir.
Sözün işlənməsinə baxaq: "Uşağın ağrısından vağıltısı göyə qalxdı" cümləsində vağıltı, uşağın şiddətli ağrısını ifadə edən, uzun və kəskin bir inilti kimi təsvir olunur. "Qəzanın şahidi olduğu evin üstündən vağıltı gəldi" cümləsində isə vağıltı, dəhşət və qorxu hisslərinin səs ifadəsi kimi istifadə olunur. Bu iki nümunə göstərir ki, vağıltı həm fiziki ağrı, həm də mənəvi əzabı ifadə edə bilir.
Qısaca, "vağıltı" sözü sadəcə "vay səsi" deyil, kədər, acı, ağrı, dəhşət və ya digər mənfi duyğuları ifadə edən, uzun sürən, təkrarlanan və intensiv bir səs təsvirini bildirən, emosional çalarları zəngin olan bir sözdür. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilsə də, əsasında həmişə bir növ əzab və ya mənfi duyğunun intensiv səs ifadəsi yatır.