izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Yağ (ərəbcə "yağ" sözündən) – heyvanların (əsasən, inək, qoyun, keçi, camış) südündən, ətindən və ya bitkilərdən (məsələn, zeytun, günəbaxan, pambıq toxumundan) alınan, normal temperaturda maye və ya bərk halda ola bilən, yüksək enerji dəyərinə malik, əsasən triqliseridlərdən təşkil olunmuş lipid qrupuna aid maddədir. "Yağ" termini, məişət dilində əsasən heyvan mənşəli yağları ifadə etsə də, elmi baxımdan bitki yağlarını da əhatə edir. Ayrı-ayrı yağların kimyəvi tərkibi, fiziki xüsusiyyətləri (ərimə temperaturu, rəngi, qoxusu) və qida dəyəri fərqlənə bilər.

Yağlar qida rasionunun vacib hissəsidir, çünki orqanizmin enerji ehtiyacını ödəməkdə, həzm sisteminin normal fəaliyyətini təmin etməkdə, bəzi vitaminlərin (A, D, E, K) sorulmasında və hüceyrə membranlarının qurulmasında mühüm rol oynayırlar. Lakin, yağların həddindən artıq istehlakı obezliyə, ürək-damar xəstəliklərinə və digər sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər. Ona görə də yağların rasionda tarazlı şəkildə olması vacibdir.

Mətbəxdə yağlar qızartmaq, qovurmaq, bişirmək, qarışdırmaq üçün, həmçinin yeməklərə ləzzət vermək üçün istifadə olunur. "Yağ" sözü müxtəlif kontekstlərdə işlənə bilər: "Çörəyə yağ sürtdü", "Qazana yağ tökdü", "Bu yeməyin içində çox yağ var", "Dərisi yağlıdır", "Maşının mühərriki yağsız qalıb" kimi.

Heyvan mənşəli yağlar (kərə yağı, qoyun yağı, don yağı və s.) əsasən doymuş yağ turşularından ibarətdir, bitki yağları isə (zeytun yağı, günəbaxan yağı, soya yağı və s.) əsasən doymamış yağ turşularından təşkil olunmuşdur. Doymamış yağ turşuları sağlamlıq üçün daha faydalıdır. "Yağ" sözü bəzən metaforik mənada da işlənir, məsələn, "pul yağışı" ifadəsi böyük miqdarda pulun qazanılması mənasını verir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz