Şüyüdplov (şüyüd + plov) – Azərbaycan milli mətbəxinin ənənəvi düyü yeməklərindən biri olub, əsas tərkib hissəsi kimi düyü və şüyüddən ibarətdir. Adından da göründüyü kimi, bu plov növünün hazırlanması zamanı adi plov bişirmə üsuluna əlavə olaraq, düyülə xüsusi miqdarda şüyüd əlavə edilir. Şüyüdün əlavə edilməsi plovun dadına və ətirliliyininə özünəməxsus ləzzət qatır. Şüyüdün miqdarı reseptdən asılı olaraq dəyişə bilsə də, əsasən plovun əsas komponentlərindən biri kimi nəzərə çarpır.
Şüyüdplovun bişirilmə texnologiyası adi plovun bişirilməsinə bənzəyir, lakin əlavə olaraq, şüyüdün düyü ilə birlikdə bişirilməsi və ya bişmə prosesinin son mərhələlərində düyüyə qarışdırılması fərqlərini qeyd etmək olar. Bəzi reseptlərdə şüyüd əvvəlcədən xırdalanır, digərlərində isə daha iri doğranmış şüyüd istifadə olunur. Bu, plovun toxumasına və görünüşünə təsir göstərir. Şüyüdün əlavə olunma vaxtı plovun dad və ətir xüsusiyyətlərinə də təsir göstərir – erkən əlavə edilməsi şüyüdün daha yumşaq olmasına, gec əlavə edilməsi isə daha ətirli və cızırtılı olmasına səbəb olur.
Şüyüdplov, əsasən, ətsiz bişirilən plov növüdür, lakin bəzi bölgələrdə və ailələrdə ona ət, quru meyvə və ya digər əlavələr də əlavə edilə bilər. Belə hallarda, "ətli şüyüdplov" və ya "quruyemişli şüyüdplov" kimi adlandırılır. Lakin, əsasən, şüyüdplovun özünəməxsusluğu onun sadəliyi və şüyüdün verdiyi xüsusi dad və ətirliliyindədir. Bu yemək Azərbaycan kənd mətbəxinin təmiz nümunələrindən biri sayıla bilər.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Bu gün naharda ana şüyüdplov bişirmişdi.
- Şüyüdplovun ətri bütün evə yayılmışdı.
- Ən çox sevdiyim plov növlərindən biri şüyüdplovdur.
- Qonaqlara ətli şüyüdplov təqdim etdik.