Abı (ə) - Sifət. Açıq-göy, mavi rəngə çalan. Lüğətlərdə əsasən "açıq-göy" və ya "mavi" kimi tərcümə olunsa da, "abı" sözü bu rənglərin daha spesifik, incə və zərif bir çalarını ifadə edir. Sözün kökü,...

Abid sözü ərəb mənşəli olub, dini mənada "ibadət edən", "ibadətlə məşğul olan şəxs" mənasını verir. Lüğətlərdə sadəcə "ibadətlə məşğul olan adam" kimi qısa bir izah olsa da, abid anlayışı daha geniş b...

Abidanə (ər. abid və fars. …anə) sözü, əslində, ərəb dilindən gələn "abid" (آبد) və farsca "-anə" (-انہ) şəkilçisinin birləşməsindən əmələ gəlmiş bir sözdür. "Abid" sözü, ərəb dilində "əbədi, daimi, ə...

Abidlik sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində əsasən "ibadətlə məşğul olma, zahidlik" kimi təqdim olunsa da, daha geniş və dərin bir mənaya malikdir. Sadəcə ibadət etmək hərəkətindən kənara çıx...

Abidləşmə, "abidləşmək" felindən törəmiş bir isimdir və əsasən bir hadisənin, şəxsin və ya əşyanın tarixi, mədəni və ya milli əhəmiyyət kəsb edərək xatirə kimi qorunması, əbədiləşdirilməsi prosesini b...

Abidləşmək (f., din.) – Dini həyatda özünü tamamilə ibadətə həsr etmək, dünyəvi ehtiraslardan uzaqlaşaraq, yalnız Allaha xidmət etmək mənasını verir. Bu, sadəcə olaraq müntəzəm namaz qılmaqdan daha ço...

Abidə (ər. أَبِيدَة - 'abida) sözü tarixi əhəmiyyətə malik olan bir hadisəni, şəxsiyyəti, dövrü və ya ideyanı xatırlamaq, əbədiləşdirmək məqsədilə yaradılan hər hansı bir fiziki quruluş, əsərin ümumi ...

Abiogenez termini, canlıların cansız maddədən öz-özünə, təbii proseslər nəticəsində yaranması ideyasını ifadə edir. Bu, əslində, həyatın mənşəyinə dair qədim bir nəzəriyyədir və uzun müddət elmi dairə...

Abır (farsca mənşəli) sözü Azərbaycan dilində bir neçə yaxın məna kəsb edən anlayışı özündə birləşdirir. Ən geniş mənası həya, heysiyyət, şərəf, hörmət və qədir-qiymət kimi dəyərləri əhatə edir. Bu, s...

Abır-həya: Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında "abır" və "həya" sözlərinin birgə işlənməsi, əxlaqi dəyərlərə, xüsusilə də şərəf, namus və ləyaqətə bağlı olan duyğu və davranışları daha dolğun ifadə...

Abırlama: "Abırlamaq" fellindən törəmiş isimdir və əsasən "danlaq", "həqarət", "təhqir" mənalarında işlənir. Lakin bu tərif, abırlamanın incəliklərini və kontekstə bağlı olaraq daşıdığı çalarları tam ...

Abırlamaq felinin kökü türk dillərindən gəlməkdədir və əsas mənası kəskin, sərt bir üslubda danışmaq, tənqid etmək, qınamaq deməkdir. Sadəcə "danlamaq"dan daha kəskin bir ifadədir, çünki həm tənqid, h...

Abırlanmaq: Bu söz kökü türk dillərindən gələn "abır" sözündən törəmişdir və əsasən sosial nüfuz, hörmət, ləyaqət və izzət anlayışları ilə bağlıdır. "Abırlanmaq" felinin mənası isə bu anlayışların poz...

Abırlı sifəti, əsasən, əxlaqi saflığı, namusluluğu, həyalı və utancaqlığı ifadə edir. Sadəcə "həyalı" və ya "utancaq" sözlərinin sinonimi olmaqdan daha geniş bir mənaya malikdir. Abırlı insan, cəmiyyə...

Abırsız sifəti, əsasən, həya və utancaqlıqdan məhrum olan, əxlaqsız, ədəbsiz və vicdansız davranışlar nümayiş etdirən şəxsiyyətləri təsvir etmək üçün işlədilir. Bu, sadəcə həyasızlıqdan daha geniş bir...